ΔΙΑΦΟΡΑ
Η διάσπαση του 1948 στο Κυπριακό ποδόσφαιρο!
Η κατάσταση στην Ελλάδα μεταφέρθηκε και στην Κύπρο και διείσδυσε τόσο στην πολιτική ζωή του τόπου, όσο και στον αθλητισμό. Οι περισσότεροι αθλητικοί παράγοντες ασχολούνταν και με την πολιτική άλλωστε.
Η περίοδος του 1948 αποτελεί την δεύτερη διάσπαση μεταξύ των ομάδων της Κύπρου. Το 1948, στην Ελλάδα υπήρχαν πολιτικές αναταραχές λογω της διαμάχης μεταξύ στον ελληνικό εμφύλιο. Η κατάσταση στην Ελλάδα μεταφέρθηκε και στην Κύπρο και διείσδυσε τόσο στην πολιτική ζωή του τόπου, όσο και στον αθλητισμό. Οι περισσότεροι αθλητικοί παράγοντες ασχολούνταν και με την πολιτική άλλωστε.
Επιμέλεια Αντρέας Ψάλτης
Στην Αμμόχωστο τότε υπήρχε η Ανόρθωση και ο ΓΣΕ (Γυμναστικός Σύλλογος Ευαγόρας). Οι δύο αυτοί σύλλογοι είχαν έντονη αθλητική δράση τον κυπριακό αθλητισμό ενώ και στους δύο υπήρχε έντονο το στοιχείο της αριστεράς και των προοδευτικών ιδεών. Ο ΓΣΕ είχε αριστερούς αθλητές στίβου, τους καλύτερους στο νησί ενώ από την άλλη μεριά η Ανόρθωση προοδευτικούς ποδοσφαιριστές. Το κλίμα που επικρατούσε λοιπόν εκείνη την εποχή έκανε τους δύο συλλόγους της Αμμοχώστου να θέλουν να απομακρύνουν τους αριστερούς αθλητές από τα σωματεία τους θέλοντας έτσι να επικρατήσει το εθνικόφρονο στοιχείο, έτσι επέβαλαν περιορισμούς στην εισδοχή ατόμων στους συλλόγους τους, με λίγα λόγια, περιόρισαν τα άτομα με προοδευτικές αντιλήψεις.
Οι αριστεροί ιδρύουν νέα σωματεία στην περιοχή
Από τις αρχές του 1947 μια μερίδα προοδευτικών ανθρώπων της Αμμοχώστου που βρίσκονταν εντός και εκτός του ΓΣΕ και της Ανόρθωσης, θεωρούσαν ότι υπήρχε χώρος για τη δημιουργία και δεύτερου σωματείου στην πόλη. Μπροστά στους περιορισμούς που επιβάλλοντο, οραματίστηκαν ένα σωματείο το οποίο θα ήταν μακρυά από την πολιτική και θα “αγκάλιαζε” όλα τα λαϊκά στρώματα της Αμμοχώστου, με στόχο την εξάπλωση του αθλητισμού. Έτσι, στις 7 Μαρτίου 1948 ιδρύεται το πρώτο προοδευτικό σωματείο, η Νέα Σαλαμίνα. Παρόμοια ατμόσφαιρα έναντι των προοδευτικών αθλητών επικρατούσε και σε άλλες πόλεις της Κύπρου. Στη Λάρνακα ιδρύεται στις 10 Απριλίου η Αλκή.
Το Μάιο του 1948, ο ΣΕΓΑΣ, Σύνδεσμος Ελληνικών Γυμναστικών Αθλητικών Σωματείων, ζήτησε από όλους τους Γυμναστικούς Συλλόγους της Κύπρου να δηλώσουν ότι οι σύλλογοι “εθνικοφρόνων φρονημάτων”. Οι Γυμναστικοί Σύλλογοι και οι δεξιοί αθλητές υπέγραψαν τις δηλώσεις αυτές. Ο μόνος σύλλογος που αρνήθηκε να υπογράψει τη δήλωση αυτή ήταν ο Γυμναστικός Σύλλογος “Κινύρας” Πάφου και για αυτό τον απέκλεισαν από τους αγώνες. Οι προοδευτικοί αθλητές ήταν αντίθετοι με τη δήλωση που έκαναν οι σύλλογοι τους, αρνήθηκαν να υπογράψουν τις δηλώσεις και να αποκυρήξουν τα ιδεολογικά τους πιστεύω, με τους πρώτους που αντέδρασαν να είναι οι πρωταθλητές του ΓΣΕ, Αντώνη Τότση και Νική Γεωργίου. Επιπρόσθετα, οι προοδευτικοί αθλητές αποφάσισαν να στηρίξουν το Γυμναστικό Σύλλογο “Κινύρα” Πάφου, αν τελικά δεν του επέτρεπαν να λάβει μέρος στους Παγκύπριους Αγώνες.
Διωγμός των αριστερών από τα σωματεία και ίδρυση της Ομόνοιας
Τον ίδιο μήνα, ο ΑΠΟΕΛ απέστειλε τηλεγράφημα στο ΣΕΓΑΣ, “εγκάρδιο αδελφικό χαιρετισμό σε ολόκληρη την ελληνική αθλούμενη νεολαία”. Oι αριστεροί παράγοντες και αθλητές του AΠOEΛ θεώρησαν το χαρακτηρισμό “εθνοκτόνος ανταρσία”, πρόκληση και κομματική τοποθέτηση του σωματείου τους και διαχώρισαν τη θέση τους. Aπό εκεί και πέρα, ανέλαβε δράση ο τύπος, ο οποίος με συνεχή ρεπορτάζ και σχόλιά του, έριχνε λάδι στη φωτιά, πυροδοτώντας την τελική έκρηξη. Aκολούθησε η επ’ αόριστον τιμωρία πέντε αθλητών του AΠOEΛ (Λυμπουρής, Tσιαλής, Γωγάκης, Xατζηβασιλείου και Xριστοδούλου). Έτσι, μια ομάδα προσώπων που αποσκίρτησαν από τον AΠOEΛ, ίδρυσαν τον Iουνίου του 1948 νέο σωματείο στη Λευκωσία, τον Αθλητικό Σύλλογο Ομόνοια Λευκωσίας.